 |
| Syllabus |
1. Maharashtra syllabus update
महाराष्ट्र शासन व SCERT दरवर्षी शैक्षणिक अभ्यासक्रमात काहीतरी बदल आणत असते. NEP 2020 च्या अंमलबजावणीमुळे syllabus अधिक प्रायोगिक, जीवनकौशल्याधारित आणि मूल्याधारित होत आहे. विद्यार्थ्यांना पाठांतराऐवजी आकलन व कौशल्य विकास यावर भर दिला जात आहे. नवीन तृतीय भाषा धोरण, पर्यावरण विषयाचे समावेश, तसेच उद्योजकता शिक्षण यांसारखे मुद्दे syllabus update मध्ये दिसून येतात. ग्रामीण आणि शहरी शाळांना समान अभ्यासक्रम मिळावा म्हणून डिजिटल साधनांचा वापर वाढवला आहे. ताज्या syllabus update मुळे महाराष्ट्रातील विद्यार्थ्यांचा स्पर्धा परीक्षा व रोजगार क्षेत्रातील सहभाग अधिक सक्षम होईल अशी अपेक्षा आहे.
2. SCERT syllabus Maharashtra classes 3-10
SCERT (State Council of Educational Research and Training) महाराष्ट्र या संस्थेमार्फत ३री ते १०वीपर्यंतचा syllabus तयार केला जातो. अलीकडे SCERT ने draft curriculum प्रसिद्ध केले असून, त्यात तृतीय भाषा काढून टाकण्याचा बदल, पर्यावरण शिक्षण आणि कौशल्य आधारित विषयांचा समावेश आहे. हा syllabus सर्व शाळांमध्ये एकसमान राहावा म्हणून उपाययोजना केल्या जात आहेत. SCERT syllabus मध्ये विषयांचे आंतरशाखीय शिक्षण, प्रकल्प आधारित शिक्षण, तसेच संविधानिक मूल्यांचा समावेश आहे. यामध्ये बालकांचा भावनिक, सामाजिक आणि बौद्धिक विकास साध्य करणे हाच मुख्य हेतू आहे.
3. Maharashtra new curriculum draft
महाराष्ट्र शासनाने तयार केलेल्या नवीन अभ्यासक्रम मसुद्यामुळे शालेय शिक्षणात मोठे बदल होत आहेत. यात नवीन विषय, उद्योजकता, कौशल्य प्रशिक्षण आणि संविधानिक मूल्ये यांचा समावेश करण्यात आला आहे. या मसुद्याविषयी पालक, शिक्षक आणि समाजाकडून अभिप्राय मागवण्यात आला आहे. विद्यार्थ्यांचे जीवनकौशल्य आणि प्रायोगिक ज्ञान वाढवणे हाच syllabus चा मुख्य उद्देश आहे. Curriculum draft मध्ये “The World Around Us” नावाचा एक विषय देण्यात आला असून तो पर्यावरण, समाजशास्त्र आणि विज्ञानाशी संबंधित आहे.
4. Maharashtra third language policy
महाराष्ट्र शासनाने नव्या अभ्यासक्रम मसुद्यातून ३री ते १०वीपर्यंत तृतीय भाषा अनिवार्य नसावी असे ठरवले आहे. पूर्वी विद्यार्थ्यांना मराठी, हिंदी/इंग्रजी आणि एक तृतीय भाषा शिकावी लागत असे. पण आता हिंदीला अनिवार्य तृतीय भाषा म्हणून स्थान देण्याची तयारी आहे. यामुळे पालक व शिक्षक यांच्यात मिश्र प्रतिक्रिया उमटल्या आहेत. काहींच्या मते हा निर्णय विद्यार्थ्यांवरील भाषांचा ताण कमी करेल, तर काहींना तो प्रादेशिक भाषांसाठी धोका वाटतो.
5. Anganwadi Aadharshila syllabus
राज्यातील ३० लाख बालकांसाठी ‘आधारशिला’ नावाचा नवा अभ्यासक्रम अंगणवाड्यांमध्ये सुरू करण्यात आला आहे. या syllabus मुळे लहान मुलांचा बौद्धिक, भावनिक, सामाजिक आणि भाषिक विकास साध्य होईल. खेळ-आधारित शिक्षण, गाणी, गोष्टी, चित्रकला यांचा समावेश यात आहे. बालकांच्या प्रारंभिक शिक्षणाचा पाया मजबूत करणे आणि पुढील शालेय शिक्षणासाठी त्यांना तयार करणे हे उद्दिष्ट आहे.
6. Maharashtra Sikhs syllabus elective
महाराष्ट्र शासनाने शालेय अभ्यासक्रमात सिख धर्माच्या शौर्य परंपरेवर आधारित निवड विषय (elective) समाविष्ट करण्याचा निर्णय घेतला आहे. या विषयामध्ये सिख गुरूंचे बलिदान, स्वातंत्र्य संग्रामातील योगदान याबाबत शिकवले जाणार आहे. यामुळे विद्यार्थ्यांना धार्मिक सहिष्णुता, ऐतिहासिक जाणीव आणि राष्ट्रीय एकात्मता यांचा बोध होईल.
7. Sikh martyrdom syllabus Maharashtra
नवीन syllabus मध्ये सिख शहीदांच्या बलिदानावर आधारित अभ्यासक्रम तयार करण्यात आला आहे. यात गुरू अर्जुन देव, गुरू तेगबहादुर यांसारख्या शहीद गुरूंच्या कथा व योगदान दिले जाणार आहे. विद्यार्थ्यांना धर्म, स्वातंत्र्य आणि मानवी हक्कांच्या लढाईची शिकवण या syllabus मधून मिळेल.
8. Maharashtra environmental education syllabus
महाराष्ट्राच्या अभ्यासक्रमात पर्यावरण शिक्षणाला विशेष स्थान दिले आहे. "The World Around Us" या विषयातून विद्यार्थ्यांना हवामान बदल, पर्यावरण संवर्धन, पाणी व्यवस्थापन, कचरा व्यवस्थापन याबाबत ज्ञान दिले जाते. या syllabus मुळे विद्यार्थ्यांमध्ये सस्टेनेबल जीवनशैली अंगीकारण्याची जाणीव निर्माण होते.
9. Indian knowledge systems syllabus Maharashtra
नवीन अभ्यासक्रमात भारतीय ज्ञान परंपरा (Indian Knowledge Systems) या विषयाचाही समावेश आहे. यात आयुर्वेद, गणित, खगोलशास्त्र, तत्त्वज्ञान, योग यांसारख्या भारतीय परंपरागत ज्ञानाची माहिती दिली जाईल. यामुळे विद्यार्थ्यांना आपल्या वारशाची व संस्कृतीची जाणीव होईल आणि आधुनिक शिक्षणाशी त्यांचा दुवा जोडला जाईल.
10. Constitutional values syllabus Maharashtra
नवीन syllabus मध्ये संविधानिक मूल्ये हा एक महत्वाचा घटक आहे. विद्यार्थ्यांना लोकशाही, समानता, बंधुता, स्वातंत्र्य या मूल्यांची शिकवण दिली जाणार आहे. यामुळे त्यांच्यात सामाजिक जबाबदारी, नागरिकत्वाची जाणीव आणि नैतिकता विकसित होईल.
11. Maharashtra entrepreneurship syllabus
महाराष्ट्राच्या नव्या अभ्यासक्रमात विद्यार्थ्यांसाठी उद्योजकता शिक्षण (Entrepreneurship) हा महत्त्वाचा विषय जोडला गेला आहे. यात व्यवसाय कल्पना, आर्थिक नियोजन, जोखमीचे व्यवस्थापन, मार्केटिंग कौशल्ये अशा गोष्टी शिकवल्या जातील. विद्यार्थ्यांमध्ये स्वावलंबन, नवोन्मेष आणि रोजगारनिर्मितीची मानसिकता निर्माण करणे हा उद्देश आहे. ग्रामीण भागातील विद्यार्थ्यांना स्थानिक साधनसंपत्ती वापरून व्यवसाय सुरू करण्यासाठी प्रेरणा दिली जाईल. भविष्यातील स्टार्टअप संस्कृतीसाठी हा syllabus उपयुक्त ठरेल.
12. Vocational education syllabus Maharashtra
राज्यातील नव्या अभ्यासक्रमात व्यावसायिक शिक्षण (Vocational Education) महत्त्वाचे स्थान घेते. विद्यार्थ्यांना कंप्यूटर, इलेक्ट्रॉनिक्स, कृषी, मेकॅनिकल, फॅशन डिझायनिंग यासारखी व्यावहारिक प्रशिक्षणाची संधी मिळणार आहे. यामुळे विद्यार्थ्यांचे शिक्षण नोकरीक्षम व कौशल्याधारित होईल. ग्रामीण विद्यार्थ्यांना त्यांच्या स्थानिक उद्योग-धंद्यांशी जोडण्यासाठी vocational syllabus तयार करण्यात आला आहे.
13. Maharashtra syllabus delays textbooks
दरवर्षी विद्यार्थ्यांना वेळेत पुस्तके मिळावीत यासाठी सरकार प्रयत्न करते. पण नवीन syllabus लागू केल्यावर पुस्तकांच्या छपाईत उशीर होतो. काही वेळा विद्यार्थ्यांना PDF स्वरूपात पुस्तके ऑनलाइन उपलब्ध करून दिली जातात. SCERT व Balbharati यावर काम करत आहेत. मात्र पुस्तकांच्या विलंबामुळे शिक्षणावर परिणाम होतो.
14. Third language textbook delay Maharashtra
तृतीय भाषा (उदा. हिंदी, संस्कृत, उर्दू, गुजराती) यांची पाठ्यपुस्तके वेळेवर न छापल्याने अनेक शाळांमध्ये शिकवणी सुरू करणे कठीण जाते. पालक व शिक्षकांकडून यावर नाराजी व्यक्त केली जाते. सरकारने ऑनलाइन स्वरूपात अभ्यासक्रम उपलब्ध करून दिला असला तरी ग्रामीण भागात इंटरनेटचा अभाव असल्यामुळे अडचणी निर्माण होतात.
15. Marathi textbook printing Maharashtra
मराठी ही राज्यभाषा असल्यामुळे तिच्या पुस्तकांची मागणी सर्वाधिक आहे. पण Balbharati कडून छपाईस उशीर झाल्यास विद्यार्थ्यांना फोटोकॉपी अथवा जुन्या पुस्तकांवर अवलंबून राहावे लागते. त्यामुळे शासनाने आता डिजिटल स्वरूपातील ई-पुस्तके उपलब्ध करून देण्यावर भर दिला आहे. शिवाय छपाई प्रक्रियेत पारदर्शकता व वेळेचे पालन करण्याचे आदेश देण्यात आले आहेत.
16. Maharashtra board syllabus changes
महाराष्ट्र राज्य मंडळ (MSBSHSE) दरवर्षी परीक्षा पद्धती व syllabus मध्ये बदल करते. यामध्ये गणित, विज्ञान, इतिहास, भूगोल यांसारख्या विषयांमध्ये NEP-2020 अनुकूल सुधारणा केल्या जात आहेत. विद्यार्थ्यांचा अभ्यास कमी ताणाचा व्हावा आणि ते प्रायोगिक व तर्कशुद्ध शिक्षणाकडे वळावेत यासाठी syllabus मध्ये सुधारणा होत आहेत.
17. State board syllabus Maharashtra
राज्यातील SSC व HSC परीक्षांचे अभ्यासक्रम State Board ठरवते. यात मराठी माध्यम, अर्ध-इंग्रजी व इंग्रजी माध्यमाच्या शाळांसाठी स्वतंत्र व्यवस्था केली जाते. State board syllabus हा राष्ट्रीय शैक्षणिक धोरणाशी जुळवून घेणारा आहे. तसेच महाराष्ट्राच्या इतिहास, संस्कृती व परंपरांना विशेष महत्त्व दिले जाते.
18. NEP-aligned syllabus Maharashtra
राष्ट्रीय शैक्षणिक धोरण (NEP-2020) नुसार महाराष्ट्रातील syllabus मध्ये मोठे बदल होत आहेत. ५+३+३+४ शैक्षणिक रचना, कौशल्य शिक्षण, बहुभाषिक शिक्षण आणि डिजिटल शिक्षण यावर भर दिला जात आहे. NEP-aligned syllabus मुळे विद्यार्थ्यांना अधिक प्रायोगिक शिक्षण आणि रोजगाराभिमुख कौशल्ये मिळणार आहेत.
19. Maharashtra syllabus English medium schools
इंग्रजी माध्यमाच्या शाळांसाठी देखील महाराष्ट्र सरकारने नवीन syllabus draft तयार केला आहे. यात विद्यार्थ्यांना English communication skills, आधुनिक तंत्रज्ञान, गणित आणि विज्ञानावर अधिक भर आहे. ग्रामीण भागातील इंग्रजी माध्यम शाळांसाठी डिजिटल साहित्य उपलब्ध करून देण्याचे नियोजन केले जात आहे.
20. Maharashtra Hindi third language mandatory
महाराष्ट्र शासनाने घेतलेल्या निर्णयानुसार आता हिंदी ही तृतीय भाषा अनिवार्य करण्यात आली आहे. यामुळे विद्यार्थ्यांना हिंदी शिकणे बंधनकारक राहील. काही संघटनांनी या निर्णयाचे स्वागत केले आहे कारण यामुळे राष्ट्रीय एकात्मता व संवादक्षमता वाढेल. पण काही पालक व शिक्षकांना प्रादेशिक भाषांना अन्याय होत असल्याचे वाटते.
21. Optional third language Maharashtra NEP
NEP 2020 नुसार महाराष्ट्रात तृतीय भाषा पर्यायी (Optional) स्वरूपात ठेवण्याचा विचार झाला. यामुळे विद्यार्थ्यांवरचा अभ्यासाचा ताण कमी होईल. पूर्वी तृतीय भाषा अनिवार्य असल्याने मुलांना एकाच वेळी तीन भाषा शिकाव्या लागत होत्या. Optional प्रणालीमुळे आता विद्यार्थी आपल्या आवडीची भाषा निवडू शकतील. यामुळे भाषिक विविधतेला प्रोत्साहन मिळेल आणि अभ्यास अधिक लवचिक बनेल.
22. Maharashtra syllabus feedback public
महाराष्ट्र सरकारने नवीन अभ्यासक्रमावर सार्वजनिक अभिप्राय (Public Feedback) घेण्याची प्रक्रिया सुरू केली आहे. पालक, शिक्षक, विद्यार्थी आणि शैक्षणिक तज्ञ यांना आपले मत नोंदवण्याची संधी देण्यात आली आहे. यामुळे syllabus अधिक समाजाभिमुख, उपयुक्त आणि सर्वसमावेशक होईल. सार्वजनिक सहभागामुळे अभ्यासक्रमातील चुका व त्रुटी कमी करता येतील.
23. SCERT public feedback syllabus
SCERT महाराष्ट्राने तयार केलेल्या मसुद्यावरील Feedback Mechanism हे विशेष वैशिष्ट्य आहे. वेबसाईटवर एक खास विभाग ठेवण्यात आला आहे जिथे कोणीही आपले मत देऊ शकतो. हे अभिप्राय तज्ज्ञ समितीकडे पोहोचवले जातात आणि त्यानुसार syllabus मध्ये सुधारणा केल्या जातात. ही प्रक्रिया लोकशाही पद्धतीने अभ्यासक्रम विकसित करण्याची एक चांगली पायरी मानली जाते.
24. Maharashtra curriculum interdisciplinary
नवीन syllabus मध्ये Interdisciplinary learning ला विशेष महत्त्व दिले आहे. यामध्ये विज्ञान, गणित, समाजशास्त्र आणि पर्यावरण विषयांना एकमेकांशी जोडून शिकवले जाणार आहे. उदा. पाणी संवर्धनाचा अभ्यास करताना त्याचे वैज्ञानिक, ऐतिहासिक आणि सामाजिक पैलू शिकवले जातील. यामुळे विद्यार्थ्यांना संपूर्ण आणि व्यवहार्य ज्ञान मिळेल.
25. Maharashtra curriculum sustainability
नवीन अभ्यासक्रमात Sustainability (शाश्वत विकास) हा एक महत्त्वाचा मुद्दा आहे. विद्यार्थ्यांना हवामान बदल, प्रदूषण नियंत्रण, पाणी व ऊर्जेचा योग्य वापर यासारख्या संकल्पना शिकवल्या जातील. अभ्यासक्रमात “Reduce, Reuse, Recycle” या तत्त्वांचा समावेश आहे. यामुळे विद्यार्थ्यांमध्ये पर्यावरणपूरक जीवनशैली विकसित होईल.
26. Maharashtra curriculum inclusion policy
अभ्यासक्रम अधिक समावेशक (Inclusive) करण्यावर भर दिला आहे. यात विशेष गरजा असलेल्या विद्यार्थ्यांसाठी सुलभ अभ्यासक्रम, सोप्या भाषेत सामग्री आणि डिजिटल साधने देण्यात येणार आहेत. तसेच ग्रामीण व शहरी शाळांतील संधींची दरी कमी करण्यासाठी उपाययोजना केल्या आहेत. Inclusion Policy मुळे सर्वांना समान शिक्षण मिळणे शक्य होईल.
27. Maharashtra syllabus reforms
महाराष्ट्र शासनाने गेल्या काही वर्षांत अनेक सुधारणा (Reforms) केल्या आहेत. यात पाठांतरावर आधारित शिक्षण कमी करून कौशल्याधारित शिक्षणावर भर दिला आहे. शिक्षकांसाठी प्रशिक्षण, विद्यार्थ्यांसाठी डिजिटल साधने, आणि परीक्षा पद्धतीत सुधारणा अशा अनेक बदलांची अंमलबजावणी होत आहे. या reforms मुळे अभ्यासक्रम अधिक आधुनिक आणि जागतिक पातळीवर स्पर्धात्मक झाला आहे.
28. Maharashtra early education syllabus
प्रारंभिक शिक्षण (Early Education) साठी महाराष्ट्रात विशेष syllabus तयार करण्यात आले आहे. लहान मुलांच्या सामाजिक, भावनिक व भाषिक विकासाला चालना देणे हा या अभ्यासक्रमाचा उद्देश आहे. खेळ, चित्रकला, गाणी आणि गोष्टी सांगणे यावर आधारित शिक्षण पद्धती आहे. हा syllabus आधारशिला कार्यक्रमाचा भाग आहे.
29. Maharashtra preschool syllabus Aadharshila
महाराष्ट्रातील अंगणवाड्यांमध्ये लागू झालेला ‘Aadharshila’ पूर्व-शालेय अभ्यासक्रम हा क्रांतिकारी बदल मानला जातो. यात ३ ते ६ वर्षे वयोगटातील बालकांसाठी शिक्षणाचे धडे तयार केले गेले आहेत. खेळावर आधारित शिक्षणामुळे मुलांचा मेंदूविकास आणि शिकण्याची क्षमता वाढते. हा syllabus पुढील शालेय शिक्षणासाठी मुलांना तयार करतो.
30. Aadharshila curriculum details
‘आधारशिला’ अभ्यासक्रमामध्ये मुलांना सांकेतिक भाषा, रंग, आकार, अंक, शब्द ओळखण्याचे प्रशिक्षण दिले जाते. त्याचबरोबर सामाजिक व नैतिक मूल्ये, खेळातून शिकणे, गाणी आणि गोष्टी सांगणे हे घटक आहेत. अभ्यासक्रमात संपूर्ण बालक विकासावर भर दिला आहे. शिक्षकांसाठी स्वतंत्र प्रशिक्षण कार्यक्रम देखील ठेवण्यात आला आहे जेणेकरून ते हा syllabus प्रभावीपणे शिकवू शकतील.
31. Talathi Bharti Syllabus 2025
तलाठी भरती महाराष्ट्रातील विद्यार्थ्यांसाठी एक मोठी संधी असते. या परीक्षेत सामान्य ज्ञान, गणित, इंग्रजी आणि मराठी व्याकरण या विषयांवर आधारित प्रश्न विचारले जातात. महाराष्ट्राचा भूगोल, इतिहास आणि चालू घडामोडींचाही समावेश असतो. गणितामध्ये अंकगणित व तार्किक प्रश्न जास्त प्रमाणात येतात. इंग्रजीमध्ये व्याकरण, शब्दसंग्रह आणि comprehension विचारले जातात. मराठीमध्ये व्याकरण आणि लेखन कौशल्य तपासले जाते. उमेदवारांनी राज्यशास्त्र आणि शासनव्यवस्था यावर विशेष लक्ष दिले पाहिजे. मागील प्रश्नपत्रिकांचा अभ्यास महत्वाचा ठरतो. दरवर्षी syllabus मध्ये काही लहान बदल होऊ शकतात.
Talathi Bharti Syllabus 2025 – सखोल माहिती
32. Arogya Vibhag Bharti Syllabus 2025
आरोग्य विभाग भरतीत नर्स, फॉर्मासिस्ट, आरोग्य सेवक यांसारख्या पदांसाठी परीक्षा घेतली जाते. या syllabus मध्ये विज्ञान, आरोग्यशास्त्र, जैवशास्त्र आणि नर्सिंगशी संबंधित प्रश्नांचा समावेश असतो. तसेच चालू घडामोडी आणि सामान्य ज्ञानावरही भर दिला जातो. गणित आणि तार्किक विचारशक्ती या विषयांचा समावेशही असतो. उमेदवारांना आरोग्यविषयक मूलभूत संकल्पना चांगल्या प्रकारे समजल्या पाहिजेत. मानवशरीर रचना आणि रोगांवर आधारित प्रश्न विचारले जातात. औषधशास्त्रातील प्राथमिक माहिती तपासली जाते. महाराष्ट्राच्या आरोग्यविषयक योजना देखील syllabus मध्ये येतात. मागील वर्षाच्या प्रश्नपत्रिका सोडवणे उपयुक्त ठरते.
33. ZP Bharti Syllabus 2025
जिल्हा परिषद भरतीत विविध पदांसाठी वेगवेगळे syllabus असतात. परंतु सामान्यतः गणित, मराठी, इंग्रजी, सामान्य ज्ञान आणि तार्किक विचार यांचा समावेश केला जातो. ग्रामीण विकास योजना, पंचायती राज व्यवस्था यासंबंधित प्रश्न विचारले जातात. संगणक ज्ञान हा देखील महत्वाचा भाग असतो. उमेदवारांनी मराठी व्याकरणाचा अभ्यास चांगल्या प्रकारे केला पाहिजे. इंग्रजीमध्ये basic grammar आणि vocabulary विचारले जाते. चालू घडामोडी आणि महाराष्ट्राचा इतिहास व भूगोल या विषयांवर प्रश्न असतात. पदनिहाय तांत्रिक ज्ञान देखील तपासले जाते. उमेदवारांनी अभ्यासक्रमाचा सखोल अभ्यास करून तयारी केली पाहिजे.
34. MPSC Combine Syllabus 2025
MPSC Combine परीक्षा महाराष्ट्रातील सर्वात लोकप्रिय परीक्षा आहे. यात ASO, PSI, STI या पदांसाठी भरती घेतली जाते. syllabus मध्ये General Studies Paper I व II यांचा समावेश असतो. सामान्य विज्ञान, चालू घडामोडी, भूगोल, इतिहास, राज्यशास्त्र हे महत्वाचे विषय आहेत. इंग्रजी व मराठी भाषेचा स्वतंत्र पेपर असतो. गणित, तर्कशास्त्र व बुद्धिमत्ता चाचणी या विषयांना महत्व दिले जाते. महाराष्ट्रातील सामाजिक आणि आर्थिक विकास विषयांचा समावेश असतो. राज्य शासनाच्या योजना आणि धोरणे यावर आधारित प्रश्न येतात. अभ्यासासाठी NCERT पुस्तके आणि MPSC च्या मार्गदर्शक पुस्तकांचा आधार घ्यावा. मागील प्रश्नपत्रिका सोडवणे उपयुक्त ठरते.
35. Police Constable Syllabus 2025
पोलिस भरती महाराष्ट्रातील तरुणांमध्ये अत्यंत लोकप्रिय आहे. यामध्ये लेखी परीक्षा व शारीरिक चाचणी असते. लेखी परीक्षेत गणित, मराठी, इंग्रजी आणि सामान्य ज्ञान विचारले जाते. महाराष्ट्राचा इतिहास, भूगोल आणि चालू घडामोडी महत्वाच्या ठरतात. गणितात अंकगणित व तर्कशास्त्रीय प्रश्न विचारले जातात. इंग्रजीमध्ये grammar, vocabulary आणि sentence formation विचारले जाते. मराठीमध्ये व्याकरणाचा सखोल अभ्यास आवश्यक आहे. संगणकाच्या मूलभूत संकल्पनाही syllabus मध्ये आहेत. शारीरिक चाचणीत धावणे, उंच उडी, लांब उडी इत्यादी प्रकारांचा समावेश आहे. उमेदवारांनी शारीरिक तंदुरुस्तीबरोबरच अभ्यासावर लक्ष द्यावे.
36. Railway Bharti Syllabus 2025
रेल्वे भरतीमध्ये Group D, NTPC, ALP इत्यादी पदांसाठी परीक्षा घेतली जाते. या syllabus मध्ये सामान्य ज्ञान, गणित, reasoning आणि विज्ञान यांचा समावेश असतो. सामान्य ज्ञानात चालू घडामोडी, भारतीय राजकारण, अर्थशास्त्र आणि इतिहास यावर आधारित प्रश्न असतात. गणितात टक्केवारी, प्रमाण, सरासरी, वेळ-गती-अंतर यासारखे विषय विचारले जातात. reasoning मध्ये तार्किक विचारशक्ती तपासली जाते. विज्ञानात 10वी स्तरापर्यंतचे भौतिकशास्त्र, रसायनशास्त्र आणि जीवशास्त्र असते. संगणक ज्ञान व basics of technology चा समावेश होतो. उमेदवारांनी railways संबंधित सामान्य माहितीही आत्मसात करावी. मागील पेपर्स व mock tests महत्वाचे असतात.
37. Bank Exam Syllabus 2025
बँकिंग परीक्षांमध्ये IBPS, SBI, RBI यांसारख्या मोठ्या भरती होतात. या syllabus मध्ये Quantitative Aptitude, Reasoning Ability, English Language, General Awareness आणि Computer Knowledge यांचा समावेश असतो. Quant मध्ये गणिताचे प्रश्न, reasoning मध्ये puzzles आणि logical thinking तपासले जाते. English मध्ये grammar, comprehension, vocabulary येते. General awareness मध्ये बँकिंग सेक्टर, चालू घडामोडी आणि अर्थशास्त्र विचारले जाते. संगणकाचे basic knowledge देखील विचारले जाते. mains मध्ये descriptive test सुद्धा घेतला जातो. बँक परीक्षेची तयारी करताना दैनिक चालू घडामोडींचा अभ्यास फार महत्वाचा आहे. उमेदवारांनी वेळ व्यवस्थापन कौशल्य आत्मसात केले पाहिजे.
38. Anganwadi Bharti Syllabus 2025
अंगणवाडी भरती महिलांसाठी महत्वाची संधी आहे. या परीक्षेत सामान्य ज्ञान, गणित, मराठी व इंग्रजी यांचा समावेश असतो. महिला व बालविकासाशी संबंधित प्रश्न विचारले जातात. पोषण, आरोग्य, शिक्षण याबाबत मूलभूत माहिती तपासली जाते. गणितामध्ये साधे अंकगणित प्रश्न येतात. मराठी व इंग्रजी व्याकरणाची मूलभूत माहिती आवश्यक असते. बालकांच्या हक्कांविषयी माहिती विचारली जाऊ शकते. महाराष्ट्र शासनाच्या महिला व बालविकास योजना syllabus मध्ये असतात. उमेदवारांनी मागील वर्षाचे प्रश्नपत्रिकेचे सराव करणे महत्वाचे आहे. संगणकाचे प्राथमिक ज्ञान काही पदांसाठी आवश्यक असते.
39. Talathi Krushi Sevak Syllabus 2025
तलाठी व कृषी सेवक पदांसाठी वेगवेगळा अभ्यासक्रम असतो. कृषी सेवक भरतीमध्ये शेतीविषयक ज्ञानावर जास्त भर दिला जातो. कृषीशास्त्र, मृदा विज्ञान, पीक उत्पादन आणि संरक्षण यावर प्रश्न विचारले जातात. तलाठी भरतीत मराठी, इंग्रजी, गणित व सामान्य ज्ञानावर आधारित प्रश्न येतात. उमेदवारांनी कृषी विषयातील पदवीचे ज्ञान वापरावे लागते. महाराष्ट्रातील कृषी योजना व धोरणे महत्वाची असतात. हवामान बदल, सेंद्रिय शेती आणि आधुनिक तंत्रज्ञान या विषयांवर देखील प्रश्न येतात. गणित व तर्कशास्त्रीय विचार यावर लक्ष द्यावे. चालू घडामोडींचा अभ्यास सुद्धा आवश्यक आहे.
40. SSC CHSL Syllabus 2025
SSC CHSL परीक्षा संपूर्ण भारतभर घेतली जाते. महाराष्ट्रातील उमेदवारांसाठी ही मोठी संधी असते. syllabus मध्ये General Intelligence, Quantitative Aptitude, English Language आणि General Awareness हे विषय असतात. General Intelligence मध्ये reasoning व problem solving विचारले जाते. Quant मध्ये गणिताचे प्रश्न जसे टक्केवारी, प्रमाण, सरासरी, वेग व अंतर विचारले जातात. English मध्ये grammar, comprehension, sentence structure तपासले जाते. General Awareness मध्ये चालू घडामोडी, भारतीय इतिहास, भूगोल आणि विज्ञान विषय येतात. Tier II मध्ये descriptive paper आणि Tier III मध्ये skill test घेतला जातो. या परीक्षेसाठी NCERT व चालू घडामोडींचा अभ्यास फार महत्वाचा आहे.
41. MPSC Group C Syllabus 2025
MPSC Group C परीक्षा महाराष्ट्रातील सर्वाधिक लोकप्रिय परीक्षा आहे. यात Tax Assistant, Clerk Typist, Excise Sub Inspector अशा पदांसाठी भरती होते. या परीक्षेचा अभ्यासक्रम प्रामुख्याने सामान्य ज्ञान, गणित, बुद्धिमत्ता चाचणी, मराठी व इंग्रजी यावर आधारित असतो. प्रिलिम व मुख्य दोन्ही टप्प्यांचा वेगळा सिलेबस असतो. महाराष्ट्राचे भूगोल, इतिहास व चालू घडामोडींचे महत्त्वाचे स्थान आहे. तर्कशक्ती व सराव प्रश्न सोडवणे अत्यावश्यक ठरते. संगणक ज्ञान व लेखनकौशल्याचाही अभ्यास करावा लागतो. ही परीक्षा अत्यंत स्पर्धात्मक असल्याने वेळ व्यवस्थापन महत्त्वाचे आहे.
42. MPSC Group B Syllabus 2025
MPSC Group B अंतर्गत PSI, STI व ASO पदांसाठी परीक्षा घेतली जाते. या पदांसाठी प्रिलिम्स, मुख्य परीक्षा आणि मुलाखत असे टप्पे असतात. अभ्यासक्रमात चालू घडामोडी, महाराष्ट्रातील समाजव्यवस्था, अर्थव्यवस्था व शासनव्यवस्था यावर विशेष भर दिला जातो. अंकगणितीय व तर्कशक्ती विषय अनिवार्य आहेत. मराठी व इंग्रजी भाषेचे प्रश्न लेखनकौशल्य व व्याकरण तपासण्यासाठी येतात. मुख्य परीक्षेत वेगवेगळ्या विषयांची सखोल तयारी आवश्यक असते. संविधान, विज्ञान व तंत्रज्ञान यांचे अद्ययावत ज्ञान महत्त्वाचे आहे. उमेदवारांनी मागील प्रश्नपत्रिकांचा अभ्यास केल्यास चांगली तयारी होऊ शकते.
43. Maharashtra Arogya Bharti Syllabus 2025
आरोग्य विभाग भरती ही राज्यातील मोठी भरती आहे. यामध्ये नर्स, आरोग्य सेवक, तंत्रज्ञ, फार्मासिस्ट अशा पदांचा समावेश असतो. परीक्षेचा सिलेबस प्रामुख्याने जीवशास्त्र, रसायनशास्त्र, आरोग्यविज्ञान यावर आधारित असतो. सामान्य ज्ञान आणि चालू घडामोडी यांचेही प्रश्न येतात. उमेदवारांनी पदानुसार विशेष विषयांची तयारी करावी लागते. उदाहरणार्थ, नर्स पदासाठी Anatomy, Physiology, Nursing Principles महत्त्वाचे असतात. फार्मासिस्टसाठी फार्माकोलॉजी व औषधविज्ञान आवश्यक आहे. प्रश्नांची पातळी १०वी ते पदवीधर स्तरानुसार ठरते. सरावानेच यश मिळवता येते.
44. Forest Guard Syllabus 2025
वनरक्षक भरती महाराष्ट्रात मोठ्या प्रमाणात घेतली जाते. या परीक्षेचा अभ्यासक्रम सामान्य ज्ञान, पर्यावरण, विज्ञान, गणित व तर्कशक्ती यावर आधारित असतो. विशेषतः पर्यावरण आणि वनसंवर्धन विषयावर प्रश्न विचारले जातात. महाराष्ट्रातील राष्ट्रीय उद्याने, अभयारण्ये व जैवविविधतेबाबत तयारी करणे महत्त्वाचे आहे. चालू घडामोडींमध्ये पर्यावरणीय धोरणांचा अभ्यास करावा लागतो. गणितात प्रमाण, अनुपात, टक्केवारी असे मूलभूत भाग विचारले जातात. शारीरिक चाचणीही या भरतीत महत्त्वाची आहे. उमेदवारांनी अभ्यासासोबत शारीरिक तयारी करणे आवश्यक आहे.
45. Indian Navy Syllabus 2025
भारतीय नौदलात भरतीसाठी परीक्षा घेतली जाते. अभ्यासक्रमात गणित, विज्ञान, इंग्रजी आणि सामान्य ज्ञानाचा समावेश असतो. गणितामध्ये बीजगणित, भूमिती, त्रिकोणमिती व सांख्यिकीवर भर दिला जातो. विज्ञानात भौतिकशास्त्र व रसायनशास्त्र विषय महत्त्वाचे असतात. इंग्रजीमध्ये व्याकरण, शब्दसंग्रह व लेखनकौशल्य तपासले जाते. सामान्य ज्ञानात चालू घडामोडी, इतिहास व भूगोल विचारले जातात. परीक्षेनंतर शारीरिक चाचणी घेतली जाते. उमेदवारांनी वेळोवेळी अधिकृत वेबसाइटवरील अद्ययावत सिलेबस तपासणे गरजेचे आहे.
46. Indian Army Syllabus 2025
भारतीय लष्कर भरतीसाठी उमेदवारांना लेखी व शारीरिक परीक्षा द्यावी लागते. लेखी परीक्षेचा सिलेबस सामान्य ज्ञान, गणित, विज्ञान व इंग्रजीवर आधारित असतो. गणितात टक्केवारी, अनुपात, वेळ व काम, क्षेत्रफळ यांसारखे विषय विचारले जातात. सामान्य ज्ञानात भारताचा इतिहास, संविधान, भूगोल व चालू घडामोडी महत्त्वाच्या असतात. इंग्रजीमध्ये comprehension, grammar, antonyms-synonyms यांचा समावेश होतो. विज्ञान विभागात जीवशास्त्र व रसायनशास्त्र जास्त विचारले जाते. यासोबत शारीरिक क्षमता व वैद्यकीय तपासणीही महत्त्वाची असते.
47. CRPF Syllabus 2025
केंद्रीय राखीव पोलीस दल (CRPF) भरतीसाठी लेखी परीक्षा घेतली जाते. सिलेबसमध्ये सामान्य ज्ञान, गणित, इंग्रजी, तर्कशक्ती आणि चालू घडामोडींचा समावेश असतो. गणित विभागात अंकगणिताचे मूलभूत प्रश्न विचारले जातात. इंग्रजीमध्ये व्याकरण, sentence correction व comprehension यावर भर असतो. सामान्य ज्ञानात भारताचा स्वातंत्र्य इतिहास, राज्यघटना, विज्ञान व तंत्रज्ञान प्रश्न येतात. चालू घडामोडींमध्ये राष्ट्रीय व आंतरराष्ट्रीय बातम्यांचा समावेश होतो. परीक्षेनंतर शारीरिक चाचणी व मुलाखत घेतली जाते.
48. SSC GD Constable Syllabus 2025
SSC GD Constable भरतीसाठी CBT (Computer Based Test) घेतली जाते. यात चार विभाग असतात – General Intelligence, Reasoning, General Knowledge, Mathematics आणि English/Hindi. प्रश्नांची पातळी १०वी स्तराची असते. सामान्य ज्ञानात इतिहास, संविधान, भूगोल व चालू घडामोडी विचारल्या जातात. गणितात basic arithmetic topics येतात. Reasoning मध्ये puzzles, coding-decoding, series हे विचारले जातात. इंग्रजी/हिंदीमध्ये व्याकरण व शब्दसंग्रह तपासले जातात. उमेदवारांनी NCERT पुस्तके अभ्यासणे फायद्याचे ठरते.
49. IBPS Clerk Syllabus 2025
IBPS Clerk भरतीसाठी प्रिलिम व मुख्य अशा दोन टप्प्यात परीक्षा घेतली जाते. प्रिलिममध्ये English Language, Numerical Ability आणि Reasoning Ability असते. मुख्य परीक्षेत General/Financial Awareness, Quantitative Aptitude, Reasoning Ability & Computer Aptitude आणि English Language समाविष्ट असते. बँकिंग व वित्तीय घडामोडींवर विशेष लक्ष दिले जाते. गणित व तर्कशक्तीचे कठीण प्रश्न विचारले जातात. इंग्रजीमध्ये comprehension व error spotting महत्त्वाचे असतात. उमेदवारांनी मागील प्रश्नपत्रिका सोडवाव्यात.
50. IBPS PO Syllabus 2025
IBPS PO ही बँकिंग क्षेत्रातील प्रतिष्ठित परीक्षा आहे. यात प्रिलिम्स, मुख्य परीक्षा आणि मुलाखत असते. प्रिलिम्समध्ये English, Quantitative Aptitude आणि Reasoning तपासले जातात. मुख्य परीक्षेत Data Analysis, Economy, Banking Awareness, English Writing Skills यावर भर असतो. Quant मध्ये कठीण पातळीचे प्रश्न विचारले जातात. Reasoning मध्ये logical puzzles व seating arrangement जास्त विचारले जातात. Financial Awareness मध्ये RBI, Monetary Policies यांचा अभ्यास महत्त्वाचा असतो. मुलाखतीत चालू घडामोडी व बँकिंगचे ज्ञान विचारले जाते.
51. Forest Guard Syllabus 2025
वनरक्षक भरती परीक्षेसाठी हा सिलेबस महत्वाचा आहे. यात सामान्य ज्ञान, चालू घडामोडी, पर्यावरण व जीवशास्त्र या विषयांवर भर दिला जातो. मराठी व इंग्रजी भाषा तसेच गणित व बुद्धिमत्ता चाचणी देखील महत्वाची आहे. महाराष्ट्रातील जंगल, वन्यजीव संरक्षण आणि पर्यावरणीय अभ्यास या विषयांवर विशेष प्रश्न विचारले जातात.
52. Gram Sevak Syllabus 2025
ग्रामसेवक भरती साठी सिलेबस मध्ये ग्रामपंचायत प्रशासन, ग्रामीण विकास, शासन योजना यांचा समावेश असतो. मराठी, इंग्रजी, सामान्य ज्ञान आणि गणित हे मुख्य विषय आहेत. ग्रामीण अर्थव्यवस्था, समाजसेवा, कृषी व ग्रामविकासावर आधारित प्रश्न विचारले जातात.
53. PWD Bharti Syllabus 2025
सार्वजनिक बांधकाम विभाग (PWD) भरतीमध्ये तांत्रिक व सामान्य अभ्यासाचा समावेश आहे. यात गणित, सामान्य विज्ञान, सामान्य ज्ञान व अभियांत्रिकी संबंधित विषय असतात. उमेदवारांनी रोड, बिल्डिंग, ब्रिजेस व कंस्ट्रक्शन संबंधित बेसिक नॉलेज ठेवणे गरजेचे असते.
54. MES Bharti Syllabus 2025
MES (Maharashtra Education Society) भरती परीक्षेत शैक्षणिक व सामान्य ज्ञान या दोन्ही गोष्टींचा समावेश आहे. शिक्षण प्रणाली, बाल मानसशास्त्र, अध्यापन पद्धती, तसेच चालू घडामोडींवर आधारित प्रश्न विचारले जातात.
55. Indian Army Bharti Syllabus 2025
भारतीय सैन्य भरती परीक्षेत गणित, सामान्य विज्ञान, इतिहास, भूगोल व चालू घडामोडींवर आधारित प्रश्न येतात. शारीरिक क्षमता बरोबरच लिखित परीक्षेत उमेदवारांच्या मानसिक क्षमतेची देखील चाचणी घेतली जाते.
56. Indian Navy Syllabus 2025
नौदल भरती सिलेबस मध्ये विज्ञान, गणित, इंग्रजी व सामान्य ज्ञानाचा समावेश आहे. विशेषत: फिजिक्स आणि गणित या विषयांवर जास्त भर दिला जातो. उमेदवारांनी भारतीय भूगोल, समुद्र विज्ञान व तंत्रज्ञान संबंधित प्रश्नांची तयारी केली पाहिजे.
57. Indian Air Force Syllabus 2025
हवाई दल भरतीमध्ये इंग्रजी, गणित, भौतिकशास्त्र व सामान्य ज्ञानावर प्रश्न विचारले जातात. चालू घडामोडी, एव्हिएशन, संरक्षण तंत्रज्ञान व भारतीय हवाई दलाचा इतिहास याबाबतही प्रश्न विचारले जातात.
58. SSC CGL Syllabus 2025
SSC CGL मध्ये क्वांटिटेटिव्ह एप्टिट्यूड, जनरल इंटेलिजन्स, इंग्रजी कॉम्प्रिहेन्शन आणि जनरल अवेअरनेस हे मुख्य विषय असतात. टियर 1 व टियर 2 अशा दोन टप्प्यात ही परीक्षा घेतली जाते.
59. IBPS PO Syllabus 2025
IBPS PO साठी प्रीलिम्स व मेन्स अशा दोन टप्प्यात परीक्षा होते. प्रीलिम्स मध्ये इंग्रजी, रीझनिंग व क्वांटिटेटिव्ह एप्टिट्यूड तर मेन्स मध्ये बँकिंग अवेअरनेस, जनरल अवेअरनेस, इंग्रजी व डेटा इंटरप्रिटेशन असते.
60. IBPS Clerk Syllabus 2025
IBPS Clerk सिलेबस मध्ये इंग्रजी, रीझनिंग, क्वांटिटेटिव्ह एप्टिट्यूड व कंप्यूटर नॉलेजचा समावेश आहे. बँकिंग सेक्टरच्या चालू घडामोडींवर व ग्राहक सेवा प्रक्रियेवर आधारित प्रश्न विचारले जातात.
61. High Court Bharti Syllabus 2025
महाराष्ट्र उच्च न्यायालय भरतीसाठी घेतल्या जाणाऱ्या परीक्षेचा अभ्यासक्रम म्हणजे High Court Bharti Syllabus. यात सामान्य ज्ञान, कायद्याचे प्राथमिक ज्ञान, इंग्रजी, मराठी, तसेच संगणक विषयांचा समावेश होतो. उमेदवारांनी मागील प्रश्नपत्रिकांचा अभ्यास करणे उपयुक्त ठरते.
62. Maharashtra Krushi Vibhag Syllabus 2025
कृषी विभाग भरतीमध्ये उमेदवारांना कृषीशास्त्र, पर्यावरण, चालू घडामोडी, व विज्ञान व तंत्रज्ञान यावर आधारित प्रश्न विचारले जातात. महाराष्ट्र कृषी विभागाचा सिलेबस उमेदवारांसाठी शेतकी व उत्पादन पद्धतींवर जास्त लक्ष केंद्रित करतो.
63. SSC MTS Syllabus 2025
SSC MTS परीक्षेत इंग्रजी भाषा, सामान्य ज्ञान, गणितीय क्षमता आणि सामान्य बुध्दीमत्ता या विषयांवर प्रश्न विचारले जातात. महाराष्ट्रातील उमेदवारांसाठी हा अभ्यासक्रम खूप लोकप्रिय आहे.
64. Talathi Exam Syllabus 2025 in Marathi
तलाठी भरतीचा सिलेबस मराठीत उपलब्ध असल्यामुळे विद्यार्थ्यांना अभ्यास करणे सोपे जाते. यात मराठी, इंग्रजी, अंकगणित आणि सामान्य ज्ञान या विषयांचा समावेश होतो.
65. Police Bharti Syllabus PDF 2025
पोलीस भरतीसाठीचा संपूर्ण अभ्यासक्रम PDF स्वरूपात उपलब्ध आहे. यात शारीरिक परीक्षा व लेखी परीक्षेसाठी स्वतंत्र अभ्यासक्रम असतो. चालू घडामोडी, कायदा व सुव्यवस्था यावर जास्त लक्ष दिले जाते.
66. Forest Guard Syllabus 2025
वनरक्षक (Forest Guard) परीक्षेसाठी विज्ञान, पर्यावरण, सामान्य ज्ञान, गणित आणि चालू घडामोडी या विषयांवर प्रश्न विचारले जातात. महाराष्ट्रातील ग्रामीण भागात ही परीक्षा मोठ्या प्रमाणात लोकप्रिय आहे.
67. Gram Sevak Syllabus 2025
ग्रामसेवक भरतीसाठी ग्रामीण विकास, पंचायत राज, चालू घडामोडी, मराठी, इंग्रजी आणि गणित या विषयांचा समावेश होतो. महाराष्ट्रातील विद्यार्थ्यांमध्ये हा सिलेबस खूप मागणीचा आहे.
68. LIC Assistant Syllabus 2025
LIC Assistant भरतीमध्ये reasoning, quantitative aptitude, English language, general awareness आणि computer knowledge या विषयांचा समावेश होतो. महाराष्ट्रातील बँकिंग व विमा क्षेत्रात रस असणारे विद्यार्थी हा अभ्यासक्रम शोधतात.
69. Railway Group D Syllabus 2025
रेल्वे ग्रुप D परीक्षेत सामान्य विज्ञान, गणित, सामान्य ज्ञान, चालू घडामोडी आणि reasoning या विषयांचा समावेश असतो. महाराष्ट्रात लाखो विद्यार्थी हा सिलेबस डाउनलोड करून अभ्यास करतात.
70. SSC GD Constable Syllabus 2025
SSC GD भरती परीक्षेत सामान्य ज्ञान, गणित, reasoning आणि इंग्रजी/हिंदी भाषा यावर प्रश्न विचारले जातात. महाराष्ट्रातील पोलिस आणि सुरक्षा दलांमध्ये करिअर करू इच्छिणारे विद्यार्थी हा सिलेबस शिकतात.
71. ESIC Bharti Syllabus 2025
ESIC (Employees State Insurance Corporation) भरतीसाठी मराठी, इंग्रजी, गणित आणि जनरल अवेअरनेस या विषयांचा समावेश असतो. परीक्षेत सामान्य ज्ञान, संगणक ज्ञान, चालू घडामोडी आणि रीजनिंगवर आधारित प्रश्न विचारले जातात. ESIC Syllabus उमेदवारांना परीक्षेची योग्य तयारी करण्यासाठी दिशा दाखवतो. महाराष्ट्रातील अनेक उमेदवार या भरतीची वाट पाहत असतात. सिलेबस PDF डाउनलोड करून अभ्यास केल्यास यशाची शक्यता वाढते.
72. LIC Assistant Syllabus 2025
LIC Assistant परीक्षेसाठी इंग्रजी भाषा, रीजनिंग क्षमता, गणितीय क्षमता, जनरल अवेअरनेस आणि इन्शुरन्स/फायनान्सशी संबंधित प्रश्न असतात. महाराष्ट्रात LIC Assistant ची मोठ्या प्रमाणात मागणी असते. सिलेबसची नीट माहिती घेतल्यास योग्य वेळापत्रकानुसार अभ्यास करता येतो. या परीक्षेत स्पीड आणि अचूकता महत्त्वाची ठरते. अभ्यासासाठी पूर्वीच्या प्रश्नपत्रिका उपयुक्त ठरतात.
73. SSC Stenographer Syllabus 2025
SSC Stenographer परीक्षेसाठी इंग्रजी, जनरल अवेअरनेस आणि रीजनिंग या तीन विभागांचा समावेश आहे. इंग्रजी भागात व्याकरण, शब्दसंग्रह आणि रीडिंग कॉम्प्रिहेन्शन विचारले जाते. रीजनिंगमध्ये लॉजिकल प्रश्न असतात. महाराष्ट्रातील SSC ची तयारी करणारे विद्यार्थी हा सिलेबस नक्की डाउनलोड करतात. स्टेनोग्राफी कौशल्यांसाठी वेगळी चाचणी घेतली जाते.
74. RPF Constable Syllabus 2025
RPF Constable भरतीसाठी GK, अंकगणित आणि रीजनिंग विषयांवर आधारित प्रश्न असतात. महाराष्ट्रातील रेल्वे नोकरीसाठी इच्छुक विद्यार्थ्यांमध्ये हा सिलेबस सर्वाधिक सर्च होतो. GK मध्ये भारतीय इतिहास, संविधान, चालू घडामोडी यांचा समावेश असतो. गणितात बेसिक अॅरिथमेटिक विचारले जाते. या सिलेबसच्या मदतीने फिजिकल टेस्टसाठी तयारी करणे सोपे जाते.
75. NDA Syllabus 2025
NDA परीक्षेसाठी गणित व जनरल अबिलिटी टेस्ट या दोन पेपरांचा समावेश आहे. गणितात १२वी पातळीपर्यंतचे प्रश्न विचारले जातात. GAT मध्ये इंग्रजी, जनरल सायन्स, हिस्ट्री, चालू घडामोडी यांचा समावेश असतो. महाराष्ट्रात लष्करी क्षेत्रात जायची इच्छा असलेल्या विद्यार्थ्यांसाठी हा सिलेबस फार महत्त्वाचा आहे. NDA Syllabus च्या आधारे योग्य तयारी केली तर UPSC NDA परीक्षा सहज पार करता येते.
76. CDS Syllabus 2025
CDS (Combined Defence Services) परीक्षेसाठी इंग्रजी, गणित आणि जनरल नॉलेज या विषयांचा समावेश असतो. महाराष्ट्रातील अनेक विद्यार्थी सेना, नौदल व वायुसेनेत जाण्यासाठी ही परीक्षा देतात. सिलेबसची नीट माहिती घेतल्यास अभ्यास वेळेवर पूर्ण करता येतो. CDS मध्ये गणित १०वी स्तराचा असतो. GK विभाग खूप व्यापक असल्याने चालू घडामोडींवर लक्ष ठेवणे आवश्यक असते.
77. IBPS Clerk Syllabus 2025
IBPS Clerk परीक्षेत प्रिलिम्स आणि मेन्स या दोन टप्प्यांचा समावेश असतो. इंग्रजी भाषा, रीजनिंग आणि क्वांटिटेटिव्ह अॅप्टिट्यूड हे प्रिलिम्समध्ये विचारले जातात. मेन्समध्ये जनरल/फायनान्शियल अवेअरनेस, कॉम्प्युटर नॉलेज आणि इंग्रजी यांचा समावेश असतो. महाराष्ट्रातील बँक नोकरी इच्छुकांसाठी हा सिलेबस खूप महत्वाचा आहे. प्रॅक्टिस मॉक टेस्ट घेतल्याने यशाची शक्यता वाढते.
78. IBPS PO Syllabus 2025
IBPS PO साठी इंग्रजी भाषा, रीजनिंग, क्वांटिटेटिव्ह अॅप्टिट्यूड, जनरल अवेअरनेस आणि कॉम्प्युटर अप्लिकेशन हे विषय असतात. महाराष्ट्रात IBPS PO च्या नोकरीला खूप मागणी आहे. प्रिलिम्स व मेन्स या दोन्ही परीक्षांसाठी वेगवेगळे सिलेबस आहेत. हा सिलेबस जाणून घेतल्यास उमेदवारांना योग्य तयारी करता येते. या भरतीत इंटरव्ह्यू देखील घेतला जातो.
79. SSC CGL Syllabus 2025
SSC CGL परीक्षेसाठी चार टप्पे असतात – टियर I, II, III आणि IV. इंग्रजी, गणित, रीजनिंग, जनरल अवेअरनेस यांचा समावेश असतो. महाराष्ट्रातील उमेदवार SSC CGL चा सिलेबस खूप शोधतात. सिलेबस मोठा असल्याने नियमित अभ्यास आवश्यक आहे. SSC CGL मधील गणिताचे प्रश्न थोडे जटिल असतात. योग्य प्लॅनिंग केल्यास ही परीक्षा पास होऊ शकते.
80. SSC MTS Syllabus 2025
SSC MTS साठी जनरल इंटेलिजन्स, रीजनिंग, न्यूमेरिकल अॅप्टिट्यूड, इंग्रजी व जनरल अवेअरनेस हे विषय असतात. महाराष्ट्रात MTS परीक्षेला मोठ्या प्रमाणात विद्यार्थी बसतात. सिलेबस सोपा वाटत असला तरी स्पर्धा खूप असते. SSC MTS Syllabus उमेदवारांना अभ्यासाचे क्षेत्र निश्चित करून देतो. चालू घडामोडी व बेसिक GK वर विशेष लक्ष द्यावे लागते.
81. LIC Assistant Syllabus 2025
LIC Assistant भरतीसाठी Syllabus मध्ये Reasoning Ability, Quantitative Aptitude, General/Financial Awareness आणि English/Hindi Language या विषयांचा समावेश होतो. Preliminary आणि Main अशी दोन परीक्षांची रचना असते. विमा क्षेत्रात करिअर करायचे असल्यास हा अभ्यासक्रम सखोल अभ्यासणे आवश्यक आहे.
82. IBPS Clerk Syllabus 2025
IBPS Clerk परीक्षेत Reasoning, Numerical Ability, English Language, General Awareness आणि Computer Knowledge हे मुख्य विषय असतात. ही परीक्षा Banking Sector मध्ये मोठ्या प्रमाणात नोकरीच्या संधी निर्माण करते.
83. IBPS PO Syllabus 2025
IBPS Probationary Officer साठी Quantitative Aptitude, Reasoning, English, General Awareness आणि Computer Knowledge यांचा सखोल अभ्यास आवश्यक आहे. परीक्षेत Preliminary, Mains आणि Interview अशा टप्प्यांतून जावे लागते.
84. RBI Grade B Syllabus 2025
RBI Grade B साठी परीक्षेत Economics, Finance, Quantitative Aptitude, Reasoning, General Awareness आणि English यांचा समावेश होतो. भारतीय रिझर्व्ह बँकेत नोकरी मिळवण्यासाठी हा अत्यंत स्पर्धात्मक अभ्यासक्रम आहे.
85. NABARD Assistant Manager Syllabus 2025
NABARD Assistant Manager परीक्षेसाठी Agriculture, Rural Development, Reasoning, Quantitative Aptitude, General Awareness, English Language यांचा अभ्यास करावा लागतो. कृषी व ग्रामीण विकासाशी संबंधित प्रश्न महत्वाचे असतात.
86. SSC JE Syllabus 2025
SSC Junior Engineer (JE) साठी General Intelligence, Reasoning, General Awareness आणि Engineering Branch Specific Papers (Civil, Electrical, Mechanical) यांचा समावेश असतो. ही परीक्षा अभियंत्यांसाठी उपयुक्त आहे.
87. SSC GD Constable Syllabus 2025
SSC GD Constable साठी General Intelligence, Reasoning, Elementary Mathematics, General Awareness आणि English/Hindi Language यांचा अभ्यास करावा लागतो. ही परीक्षा CAPF, BSF, CISF, ITBP, CRPF मध्ये भरतीसाठी घेतली जाते.
88. RRB ALP Syllabus 2025
Railway Recruitment Board Assistant Loco Pilot (ALP) साठी Mathematics, General Intelligence, Reasoning, General Science आणि General Awareness यांचा अभ्यास करावा लागतो. रेल्वे क्षेत्रातील तांत्रिक नोकरीसाठी हा महत्त्वाचा अभ्यासक्रम आहे.
89. RRB Technician Syllabus 2025
RRB Technician परीक्षेत General Awareness, General Intelligence, Reasoning, Mathematics आणि Technical Subjects यांचा समावेश होतो. रेल्वेच्या विविध तांत्रिक विभागांसाठी ही परीक्षा घेतली जाते.
90. FCI Assistant Syllabus 2025
Food Corporation of India Assistant साठी English, Reasoning, Quantitative Aptitude, General Awareness आणि Computer Knowledge या विषयांवर प्रश्न विचारले जातात. ही परीक्षा देशातील अन्नधान्य व्यवस्थापनाशी संबंधित पदांसाठी असते.
91) Maharashtra Agriculture Syllabus
92) Maharashtra Education Syllabus
93) Maharashtra Banking Exam Syllabus
94) Maharashtra Judiciary Syllabus
95) Maharashtra SSC Teacher Exam Syllabus
96) Maharashtra Clerk Exam Syllabus
97) Maharashtra Typing Exam Syllabus
98) Maharashtra Civil Services Syllabus
99) Maharashtra Scholarship Exam Syllabus
100) Maharashtra Entrance Exam Syllabus
आपण आम्हाला भेट दिलीत धन्यवाद आम्ही लवकरच आपल्या कमेन्ट चे उत्तर देऊ तो पर्यंत वाट पहा.